Συνεχίζουμε με το δεύτερο μέρος του Αφιερώματος μας στο HAOMS 2018.
Αφιέρωμα Φεβρουαρίου: Ομιλητές από το HAOMS 2018 στο DentalAlert! (Μέρος Δεύτερο)
Mr Nicholas Kalavrezos, Head & Neck Reconstructive Surgeon and the Lead Clinician in the Head and Neck Centre at University College London Hospitals
Ο κύριος Καλαβρέζος Νίκος υπήρξε ο συντονιστής της συζήτησης στο Στρογγυλό Τραπέζι με θέμα “Overview of Head & Neck Cancer Management: From diagnosis to full rehabilitation” στο 29ο Πανελλήνιο Συνέδριο Στοματικής & Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής και μίλησε στην ομάδα του DentalAlert σχετικά με αυτό που ονομάζουμε Καρκίνο της Κεφαλής και του Τραχήλου, ο οποίος περιλαμβάνει, εκτός του στοματικού καρκίνου, τον καρκίνο του λάρυγγα, του στοματοφάρυγγα (δηλαδή της πίσω πλευράς του λαιμού που περιέχει την αμυγδαλική περιοχή) και του ρινοφάρυγγα.
Ο κύριος Καλαβρέζος κάνοντας μία αναδρομή στην πορεία εμφάνισης αυτού του τύπου του
καρκίνου, ανέφερε ότι τα περιστατικά καρκίνου του λάρυγγα έχουν μειωθεί, ο καρκίνος του
στόματος έχει παρουσιάσει μικρή αύξηση, ενώ ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα έχει
παρουσιάσει την μεγαλύτερη αύξηση από όλες τις ανατομικές περιοχές της κεφαλής και
τραχήλου.
Αυτή η αύξηση λοιπόν στα περιστατικά καρκίνου του στοματοφάρυγγα πρωταρχικά και κατά δεύτερο λόγο στον καρκίνο του στόματος έχει οδηγήσει σε μία συνολική αύξηση περίπου 30% όλων των καρκίνων στην περιοχή κεφαλής και τραχήλου καθιστώντας την έτσι μία από τις λίγες περιοχές του ανθρώπινου σώματος που παρουσιάζει αύξηση στα περιστατικά καρκίνου και δίνοντας της την έκτη θέση στην συχνότητα νέων περιστατικών καρκίνου παγκοσμίως.
Αυτή η αύξηση, όπως τόνισε ο ίδιος, είναι αναλογική της αύξησης των HPV (Human Papilloma Virus – Ιός των Ανθρώπινων Θηλωμάτων) λοιμώξεων και συγκεκριμένα των υποτύπων 16 και 18, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την αύξηση των περιστατικών του καρκίνου του στοματοφάρυγγα. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2030, όλοι οι καρκίνοι στην περιοχή του στοματοφάρυγγα θα σχετίζονται με τη λοίμωξη HPV, γεγονός το οποίο, όπως δήλωσε ο κύριος Καλαβρέζος, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για τους ασθενείς και τους ειδικούς, καθώς οι καρκίνοι που σχετίζονται με τον HPV ανταποκρίνονται καλύτερα στην οποιαδήποτε θεραπεία.
Ένα βασικό θέμα για τις περιπτώσεις καρκίνου είναι τα διαγνωστικά στοιχεία και εργαλεία, τα
οποία βοηθούν στον έγκαιρο εντοπισμό της ασθένειας. Ο κύριος Καλαβρέζος τόνισε ότι μια
βλάβη στη στοματική κοιλότητα, είτε με τη μορφή κόκκινης ή λευκής πλάκας είτε με τη μορφή έλκους, η οποία παραμένει και δεν υποχωρεί για περισσότερο από 2 εβδομάδες χρειάζεται την άμεση προσοχή τόσο των ειδικών όσο και των ασθενών, καθώς είναι πολύ πιθανό να πρόκειται για δυσπλασία των ιστών και να αποτελεί προ-καρκινική βλάβη.
Σε αυτήν την περίπτωση, ο οδοντίατρος είναι απαραίτητο – εάν ο ασθενής δεν επιθυμεί να δει αμέσως έναν γναθοπροσωπικό χειρουργό – να φωτογραφήσει τη βλάβη, κάτι που σήμερα είναι πολύ εύκολο με τα smartphones. Ο κύριος Καλαβρέζος δήλωσε ότι η χαρτογράφηση της βλάβης, η οποία βασίζεται αποκλειστικά στα φωτογραφικά δεδομένα, είναι εξαιρετικής
σημασίας. Με αυτόν τον τρόπο, ο οδοντίατρος είναι σε θέση να παρακολουθήσει με ακρίβεια
την εξέλιξη της βλάβης μετά την πάροδο δύο εβδομάδων και στην περίπτωση που υπάρχει
εξέλιξη να παραπέμψει τον ασθενή σε έναν ειδικό που με τη σειρά του θα πραγματοποιήσει τηννανάλογη κλινική εξέταση και βιοψία.
Ακολουθώντας αυτήν την πορεία διάγνωσης, ο ειδικός καλύπτει τον ασθενή που είναι και ο
βασικότερος σκοπός ενώ την ίδια στιγμή ο ίδιος έχει δημιουργήσει μια βάση με πολύτιμο
εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο θα τον βοηθήσει να διαχειρίζεται αποτελεσματικά παρόμοια
μελλοντικά περιστατικά.
Ο κύριος Καλαβρέζος, αφού ανέλυσε τις ενέργειες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν τόσο από τον ασθενή όσο και από τον ιατρό στην περίπτωση που μια βλεννογονική βλάβη
παραμένει αναλλοίωτη στο στόμα για περισσότερο από δύο εβδομάδες, ανέφερε ότι η
επικοινωνία μεταξύ του ιατρού και του ασθενή είναι επίσης σημαντική για την πορεία της υγείας του τελευταίου.
“Όταν ένας ασθενής παρουσιάζει βλεννογονικές αλλοιώσεις στο στόμα είναι στην
αρμοδιότητα του ειδικού να τον ενημερώσει σχετικά με τα θέματα που αφορούν στην υγεία του. Όσο δύσκολο και να είναι αυτό για τα ελληνικά δεδομένα, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών σε ανθρώπους με στοματικές βλάβες πρέπει να σταματήσoυν,” δήλωσε ο κύριος Καλαβρέζος.
Σε ό,τι αφορά στη θεραπεία, εάν μια στοματική αλλοίωση αποτελεί προ-καρκινική κατάσταση
πρέπει να αφαιρείται και να ελέγχεται με μικροσκόπιο στο εργαστήριο. Προφανώς όταν η νόσος έχει διαπιστωθεί με τον παθολογοανατομικό έλεγχο, τότε η θεραπεία θα περιλαμβάνει είτε την χειρουργική εξαίρεση του όγκου σε πρώιμα στάδια είτε η θεραπεία θα πρέπει να είναι συνδυαστική δηλαδή συνδυασμός χειρουργικής η οποία ακολουθείται από χημείο-ακτινοβολία σε πιο προχωρημένα στάδια.
Τέλος, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε τις καινούργιες εξελίξεις στο χώρο της χειρουργικής με τη χρήση ρομποτικής, κυρίως για τον καρκίνο του στοματοφαρυγγα, ενώ αντιστοίχως η εξέλιξη της ανοσοθεραπείας χρησιμοποιείται επίσης σε πλέον προχωρημένα στάδια καρκίνου όταν άλλες μορφές θεραπείας έχουν αποτύχει.
Δρ. Παπακώστα Βερόνικα, DMD, MD, PhD, OMFS, Επιμελήτρια Α’ ΕΣΥ στη Γναθοπροσωπική Χειρουργική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ, Συνονίστρια της Οργανωτικής Επιτροπής του HAOMS 2018
H κυρία Παπακώστα Βερόνικα υπήρξε η συντονίστρια της Οργανωτικής Επιτροπής του
HAOMS 2018, καθώς και της συζήτησης στο Στρογγυλό Τραπέζι με θέμα “Από το σπίλο μέχρι την κακοήθεια. Διάγνωση και αντιμετώπιση παθήσεων των χειλέων και του δέρματος του προσώπου” στο 29ο Πανελλήνιο Συνέδριο Στοματικής & Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής και μίλησε στην ομάδα του DentalAlert σχετικά με το θέμα των καρκίνων του δέρματος στην περιοχή του προσώπου.
Η κυρία Παπακώστα ανέφερε πως το θέμα αυτό συμπεριλήφθηκε στο Συνέδριο, διότι υπάρχει δραματική αύξηση στην επίπτωση των καρκίνων του δέρματος. Υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που δείχνουν ότι από το 1994 μέχρι σήμερα τα περιστατικά αυτά έχουν αυξηθεί κατά 300% παγκοσμίως. Καθώς υπάρχει μια πληθώρα δερματικών βλαβών, οι οποίες δεν είναι εύκολο να διαφοροδιαγνωστούν, η κυρία Παπακώστα τόνισε ότι στόχος της συζήτησης στο Στρογγυλό Τραπέζι ήταν να δοθούν πληροφορίες σχετικά με τις εξελίξεις πάνω στη διάγνωση, τη θεραπεία και την αποκατάσταση αυτών των βλαβών, οι οποίες αφορούν όλους τους επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται με την περιοχή του προσώπου.
“Τόσο οι Δερματολόγοι, οι Πλαστικοί Χειρουργοί όσο και οι ίδιοι οι Οδοντίατροι μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη διάγνωση αυτών των παθήσεων του δέρματος. Ειδικά οι τελευταίοι, λόγω των τακτικών επανεξετάσεων και της στενής επαφής που έχουν με τους ασθενείς μπορούν να εντοπίσουν αν μια βλάβη στο πρόσωπο αλλάζει ή όχι,” δήλωσε η κυρία Παπακώστα.
Όσον αφορά στους ασθενείς, η κυρία Παπακώστα τόνισε ότι μια βλάβη που εμφανίστηκε
απότομα ή μια προϋπάρχουσα βλάβη που άρχισε να αλλάζει είτε σε χρώμα, είτε σε μέγεθος είτε σε υφή πρέπει να ανησυχήσει τον ασθενή, ο οποίος εν συνεχεία πρέπει να το αναφέρει στον Ιατρό του. Από εκεί ορίζεται ένας χρόνος παρακολούθησης με διάρκεια 15-20 ημέρες. Εάν η βλάβη δεν υποχωρήσει, αλλά συνεχίσει να αυξάνει, ο ασθενής χρειάζεται να παραπεμφθεί σε έναν Στοματικό & Γναθοπροσωπικό Χειρουργό, ο οποίος είναι υπεύθυνος τόσο για την εκτομή όσο και για την αποκατάσταση αυτών των βλαβών.
Σημαντικό είναι επίσης να πραγματοποιηθεί βιοψία της βλάβης. Όπως τόνισε η κυρία Παπακώστα, η βιοψία είναι ένα βήμα που δεν πρέπει να καθυστερεί, ενώ ο ειδικός χρειάζεται να έχει τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να την πάρει από το σημείο εκείνο που θα δώσει τις περισσότερες πληροφορίες.
Η διάγνωση είναι το ήμισυ του παντός, καθώς μια έγκαιρη διάγνωση προλαμβάνει τυχόν
ακρωτηριαστικές επεμβάσεις στο πρόσωπο, οι οποίες έχουν σοβαρές λειτουργικές και
αισθητικές επιπτώσεις για τον ασθενή.
Ένα ακόμα συμπέρασμα της συζήτησης ήταν ότι η διάδραση μεταξύ των ειδικοτήτων είναι
απαραίτητη για τη σωστή αναγνώριση και διαφοροδιάγνωση των βλαβών στο πρόσωπο. “Σε
αυτές τις περιπτώσεις, η συνεργασία μας με τους Δερματολόγους για μια δερματοσκόπηση μπορεί να αυξήσει την ακρίβεια της διάγνωσης κατά 40%. Επίσης, οι Οδοντίατροι καλούνται πέρα από την καθημερινή ρουτίνα του στόματος να ασχολούνται και με την περιστοματική περιοχή, γιατί έχουν συχνή επαφή με τον ασθενή και αυτό σε πολλές περιπτώσεις αποδεικνύεται σωτήριο,” τόνισε η κυρία Παπακώστα.
Last modified: July 28, 2022
